Hedendaagse muziek (2)
1945 - 1975
(Zie voor overzicht componisten in het rechtermenu)
Artikel in de Euritmie-Muziek-Theaterkrant
Inleiding
Na het voorbereidende werk van Schönberg van voor de Tweede Wereldoorlog kwam Stravinski in de jaren vijftig tot een eigen versie van de dodecafonie, na eerst betrokken te zijn geweest bij alle belangrijke stromingen van zijn tijd. Webern was echter degene die meer dan wie ook met zijn oeuvre richting gaf aan een groep jonge componisten. Het middelpunt van hun activiteiten waren de 'zomercursussen voor nieuwe muziek' te Darmstadt. Deze Ferienkurse begonnen direct na de oorlog, in 1946. Tijdens een herdenkingsconcert met zijn werken werd Webern in 1953 in Darmstadt geëerd als de geestelijke vader van de nieuwe beweging. De belangrijkste componisten van de groep, beiden leerlingen van Messiaen, waren Pierre Boulez uit Parijs, en Karlheinz Stockhausen uit Keulen. Darmstadt was belangrijk als bakermat van vele nieuwe ideeën die wereldwijd, en uiteindelijk ook in Oost-Europa, componisten tot experimenten stimuleerden. Maar iedere componist werkte individueel, sloeg eigen zijpaden in, ontwikkelde een eigen taal, stijl en eigen technieken. Er bestond geen algemene muzikale codex, geen duidelijk omlijnd 'algemeen gebruik' zoals in de achttiende en negentiende eeuw.
Klassieke muziek uit de naoorlogse tijd van de 20ste eeuw wordt gekenmerkt door het serialisme van Pierre Boulez, de minimalistische muziek van Steve Reich en Philip Glass, de musique concrète van Pierre Schaeffer, de microtonale muziek van Harry Partch, de aleatorische muziek van John Cage en de elektronische muziek van Karlheinz Stockhausen. [bron: Wikipedia]
naar boven
Nieuwe klankkleuren, elektronische muziek
Hieronder worden de algemene kenmerken en de meest opvallende voortbrengselen van de periode na 1945 geschetst. Daarbij dient men zich rekenschap te geven van het feit dat alle behandelde kenmerken min of meer tegelijk ontstonden; ze speelden allemaal een rol, zij het in verschillende mate, in de nieuwe muziek van het derde kwart van de twintigste eeuw.
- Olivier Messiaen - Mode de valeurs et d'intensités (1949/1950)
- Milton Babbitt - Three Compositions for Piano (1948)
- Karlheinz Stockhausen - Punkte (1952-1962)
- Pierre Boulez - Le Marteau sans maître (1954; 1957)
- Edgard Varèse - Ionisation (1929-1931) / Déserts (1950-1954) / Poème électronique (1957-1958) / György Ligeti, Lux Aeterna
- Karlheinz Stockhausen - Gesang der Jünglinge (1956) / John Cage - Imaginary landscape no. 4 / Stockhausen - Kurzwellen
- Milton Babbitt - Philomel (1964)
- Iannis Xenakis – Persepolis (en ander werk)
- Luciano Berio - Sequenza I, per flauto (1958) (en andere sequensen)
- George Crumb - Ancient Voices of Children (1970) (en ander werk)
- Edgard Varèse - Poème électronique (1958) (e.a.)
- Alban Berg – Kammerkonzert (e.a.)
- Karlheinz Stockhausen - Klavierstück XI (e.a.)
naar boven
Minimalisme, muziektheater en engagement
*** Werk in uitvoering ***
- La Monte Young - The Tortoise, His Dreams and Journeys (e.a.)
- Terry Riley - Mescalin Mix: https://www.youtube.com/watch?v=4U9yTmXoO2w
- Terry Riley - A Rainbow in Curved Air: https://www.youtube.com/watch?v=hy3W-3HPMWg
- Steve Reich - Piano Phase (e.a.)
- Steve Reich - Violin Phase: https://www.youtube.com/watch?v=i36Qhn7NhoA
- Steve Reich - Drumming: https://www.youtube.com/watch?v=doJk4yPwJDk
- Steve Reich - Music for 18 Musicians: https://www.youtube.com/watch?v=ZXJWO2FQ16c
- Steve Reich - Tehillim: https://www.youtube.com/watch?v=mjnVN6-Wx08
- Steve Reich - The Desert Music: https://www.youtube.com/watch?v=jLr0sRzi02w
- Philip Glass - Einstein on the Beach (e.a.)
- Philip Glass - Satyagraha: https://www.youtube.com/watch?
- =bU1hyzl8UJ4
- Philip Glass - Akhnaten: https://www.youtube.com/watch?v=EAiv-LU82t4&list=PLE014B9D41EFBBE60
- John Cage - Musicircus (e.a.)
- Mauricio Kagel - Staatstheater: https://www.youtube.com/watch?v=IuM8sYuZPp8
- Karlheinz Stockhausen - Licht: https://www.youtube.com/watch?v=6JdRTI5mkjc&list=PLZ-V07umm2ivXPpEo-8GyaCvyHX0jPdts
- Luigi Nono - Il canto sospeso: https://www.youtube.com/watch?v=x3PGZyoR6B0
- Luigi Nono - Intolleranza: https://www.youtube.com/watch?v=65QPTF5npwQ
- Hans Werner Henze - El cimarrón: https://www.youtube.com/watch?v=NKZ3oYt5gsk
- Hans Werner Henze - We come to the river: https://www.youtube.com/watch?v=bL5x91jwiQM
- Kees van Baaren - Variazioni per Orchestra (e.a.)
- De Volharding: https://www.youtube.com/watch?v=I2g2_60jMHY
- Instant Composers Pool Orchestra: https://www.youtube.com/watch?v=A1IMyO3LnkE
- Louis Andriessen - De Staat: https://www.youtube.com/watch?v=oaATmagbYsw
- Louis Andriessen - Mausoleum: https://www.youtube.com/watch?v=dKFc4S9b960
- Peter Schat - To You: https://www.youtube.com/watch?v=EHFQKjMHUg4
- Peter Schat - Canto General: https://www.youtube.com/watch?v=CgFERU0-Uvw
- Ton de Leeuw - Mouvements rétrogrades: https://www.youtube.com/watch?v=2Djlk8KtjbQ
- Ton de Leeuw - Eerste strijkkwartet: https://www.youtube.com/watch?v=tplF_kzGOxc
- Ton de Leeuw - Gending: https://www.youtube.com/watch?v=Y5QKJWt93Lk
- Ton de Leeuw - Study: https://www.youtube.com/watch?v=Jf5uZmU_FjI
naar boven