menu

Nieuwsbrief Muzikale Verhalen (8) 

Maart 2020  

Welkom

Op 14 februari werd via de media bekend dat Reinbert de Leeuw die dag was overleden. In deze nieuwsbrief wordt vanuit verschillende invalshoeken stilgestaan bij de betekenis van zijn initiatiefkracht voor de muziekwereld.

In de afgelopen maand is de pagina over de late romantiek (onder meer Mahler en Richard Strauss) samengesteld. [info]

Inhoudsoverzicht

Info bekostiging maandelijkse nieuwsbrief

Mocht u iemand kennen die mogelijk ook interesse heeft in deze nieuwsbrief, wordt het op prijs gesteld als u deze met begeleidend schrijven doorstuurt. Men kan zich dan zelf kosteloos abonneren (info).


Concertagenda

Antrovista actualiseert (bijna) dagelijks de concertagenda.

Volledige concertagenda

naar inhoudsoverzicht

Het oneindige kwartet

Op 1 februari j.l. zond het televisieprogramma Het Uur van de Wolf een documentaire uit met als titel Artemis: Het oneindige kwartet. Het betreft een indrukwekkend portret van het in Berlijn gevestigde Artemis Quartett tijdens één van hun meest turbulente jaren. Een verhaal over rouw, strijd en revival, met schitterend uitgevoerde muziek van onder anderen Barber, Bartok en Brahms. Link naar de 53 minuten durende documentaire via een klik op bovenstaande foto.

naar inhoudsoverzicht

In Memoriam Reinbert de Leeuw (1)

Op 14 februari is Reinbert de Leeuw op 81-jarige leeftijd overleden. Kranten, radio en televisie hebben de afgelopen weken uitgebreid aandacht besteed aan deze opmerkelijke pianist, dirigent, componist en pleitbezorger van hedendaagse muziek, zoals de Volkskrant en NTR Radio 4.

In het najaar van 2017 heeft Hans Haffmans een video-portret van Reinbert de Leeuw gemaakt. Dit geeft een goed beeld van van deze bevlogen musicus.

Op zaterdag 29 februari 2020 zou Reinbert de Leeuw de Zaterdagmatinee van de NTR met muziek van Claude Vivier dirigeren. Een maand geleden sprak Hans Haffmans met Reinbert de Leeuw in de aanloop naar het concert over de betekenis van het werk van Vivier. Ondanks het overlijden van Reinbert de Leeuw is het concert, nu in de vorm van een herdenking, doorgegaan dankzij dirigent Bas Wiegers die bereid was op korte termijn in te vallen. Zie NTR ZaterdagMatinee

Op YouTube staan diverse documentaires en uitvoeringen

naar inhoudsoverzicht

In Memoriam Reinbert de Leeuw (2)

Ook componist Marc van Delft (1958) doet een duit in het zakje met een persoonlijk verhaal.

Marc van Delft: “Met het overlijden van Reinbert de Leeuw heeft de muziekwereld een gigant verloren. Ik heb talloze concerten van en met hem meegemaakt in mijn leven vanaf de zeventiger jaren, toen ik nog op het Haags Conservatorium zat, toen nog op de grote Marktstraat in de stad, daar zag ik hem rondlopen, daar speelde Louis Andriessen aan de componistenklas op de piano zijn nieuwe werk Mausoleum voor, dat korte tijd later door De Leeuw werd gedirigeerd. Een onvergetelijke gebeurtenis... Hoogtepunten waren wel de Gurrelieder van Schönberg, de première van de 4e symfonie van Gorecky, en veel werken van Messiaen, zoals Vision de l'Amen en de Turangalila-symfonie.”

Rudolf Steiner en de 'Belle Époque'

Marc van Delft wijst vervolgens op een artikel in de Volkskrant waarin een uitspraak van Reinbert van Leeuw uit 1986 wordt aangehaald: “Ik ben altijd mateloos geïnteresseerd geweest in die periode van de laatromantiek, grofweg van 1880 tot 1914, soms was het haast een obsessie. Er is geen periode in de muziekgeschiedenis te bedenken waarin van het ene jaar op het andere zulke verpletterende stukken zijn geschreven.” Een constatering die Marc uit het hart is gegrepen. Het betreft de periode waarin ook Rudolf Steiner actief was. Marc van Delft heeft uitgebreid onderzoek gedaan en paralellen ontdekt tussen het werk van Steiner en de ontwikkeling van de kunstgeschiedenis, met het zwaartepunt op de muziekgeschiedenis. De titel van dit werkstuk luidt Rudolf Steiner en de 'Belle Époque'.

Marc vertelt over zijn onderzoek: “Dat gaat over de meest ongelooflijke periode van de wereldgeschiedenis, de fin de siècle, de ‘belle époque’, de tijd van de Art Nouveau / Jugendstil, Symbolisme, Folklorisme, Impressionisme, Expressionisme, Laatromantiek, etc. Het gaat om de generatie, geboren rond 1860, de ‘Steiner-generatie’ (Rudolf Steiner leefde van 1861 tot 1925). Als je ziet wie er toen geleefd hebben en wie er toen actief waren dan is het verbijsterend hoeveel genieën er in één tijd samen hebben geleefd, het is ook de tijd van de opkomst van de Theosofie en Antroposofie, van Steiner, Debussy, Mahler, Couperus, Horta, Gaudi, Strawinksy, Ravel, Sibelius, Holst, Puccini, Scriabin, etc. En van grootheden zoals: Van Eeden, Kloos, Prokofief, Satie, Schreker, Schönberg, Franz Marc, Janaceck, Richard Strauss, Respighi, Roussel, Delius, Vaughan Williams, Fauré, Dukas, Nielsen, Rachmaninow, Ives, Elgar, de Falla, Bartok, Schreker, Kodaly, Szymanowsky, Toorop, Prikker, Munch, Mucha, Mondriaan, Klimt, Delville, Rackham, Van Gogh, Strauven, Cauchie, Guimard, Perk, Leopold, A. Roland Holst, Rilke, Hesse, Morgenstern, Zweig, Tagore, Verlaine, Rimbaud, Wilde, Maeterlinck, Claudel, Yeats, Einstein, Freud, Jung, Lorenz, Planck, Ghandi, Berg, Webern, Monet, Tsjaikowsky, Rimsky Korsakow etc. Het is ook een zeer spirituele tijd, de Theosofie beïnvloedde ook veel kunstenaars in die periode wat samenhangt met kunstvormen zoals het Symbolisme, Art Nouveau, Sprookjesboek-illustratiekunst, Impressionisme, Expressionisme, etc.

Vanaf 1900 ontstaat de antroposofie, Steiner begint met zijn voordrachten en boeken, dus in die tijd ontstaat ook de antroposofische kunst, organische architectuur, Steiners mysteriedrama's, euritmie etc. Ik heb over die periode een boekje geschreven, en precies uitgezocht wat er in elk jaar is gemaakt, geschreven, gecomponeerd, gebouwd, geschilderd etc. Als een parallel met het leven van Steiner die in dezelfde periode leefde en zijn boeken schreef en voordrachten hield.”

Rudolf Steiner en de 'Belle Époque' door Marc van Delft

naar inhoudsoverzicht

Requiem in C mineur voor piano solo

Voor een speciale toepassing was er behoefte om van het strijkkwartet Requiem in C mineur een pianotransciptie te maken. Deze is nu ook beschikbaar voor andere belangstellenden. Klik hier voor meer info.

naar inhoudsoverzicht