menu

Nieuwsbrief Muzikale Verhalen (27) 

Oktober 2021  

Welkom

Twee maanden geleden is aandacht besteed aan Willem Jeths, in 2014 de eerste 'Componist des Vaderlands'. In deze nieuwsbrief zetten we Mayke Nas in de schijnwerpers, die als tweede van 2016 t/m 2018 deze functie vervulde.

Ter voorbereiding op deze nieuwsbrief ben ik eerst begonnen wat composities van Mayke Nas, die op YouTube zijn geplaatst, te beluisteren. Eerlijk gezegd viel dat niet mee. Maar het is niet goed te snel te oordelen. Bij mij kwam een uitspraak van euritmist Alexander Seeger van zo'n 25 jaar geleden in herinnering. Hij zei dat de tijd voorbij was alleen 'het schone' te laten zien op het podium. Hij hield een pleidooi om je als kunstenaar en publiek je juist ook uiteen te zetten met 'het lelijke'. Wellicht met deze gedachte op de achtergrond kan het werk van Mayke Nas beter worden beluisterd.


Anderhalf jaar geleden zouden cellist Ephraïm van IJzerlooij en ik (piano) een concert geven in de Stadkamer (Gemeentelijke Bibliotheek) in Zwolle. Vanwege corona twee keer uitgesteld. Het ziet er naar uit dat het deze keer op vrijdag 8 oktober (van 19.00 tot 20.30 uur) wel gaat lukken en zelfs zonder QR-code. De zaal (voor 100 personen) mag maximaal voor 75% worden bezet. Er zijn nog kaartjes beschikbaar.


Vandaag - 29 september - is het Michaelsdag. Een lezer maakte mij attent op een compositie van Marc van Delft geheel gewijd aan Michael. Hij gaf in zijn e-mail aan het stuk als zeer inspirerend te hebben beleefd.


Ik wens u veel lees- en luisterplezier!

Imke Jelle van Dam


Inhoudsoverzicht


Info bekostiging maandelijkse nieuwsbrief

Mocht u iemand kennen die mogelijk ook interesse heeft in deze nieuwsbrief, dan wordt het op prijs gesteld als u deze met begeleidend schrijven doorstuurt. Men kan zich dan zelf kosteloos abonneren (info).


Concertagenda

Antrovista actualiseert (bijna) dagelijks de concertagenda.

Overzicht concerten en muziekcursussen

naar boven

Mayke Nas (1) / Biografie

Citaat: "Het is mooi als er een moment in een stuk zit dat mogelijk alles onderuit kan halen. Bloedserieus met een knipoog".


Mayke Nas is geboren in 1972. Zij groeide op in een muzikale familie. Zij studeerde compositie bij Daan Manneke aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam van 1992 tot 1994. Daarna studeerde ze piano aan het Brabants Conservatorium in Tilburg tot 2001. In 2000 vervolgde ze haar studie compositie bij Martijn Padding (YouTube>) en Gilius van Bergeijk (YouTube>) aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Ze kreeg studiebeurzen van het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Fonds voor de Podiumkunsten waarmee ze in 2003-2004 korte tijd kon studeren bij Warren Burt (YouTube>) in Melbourne, Australië.

Nas componeerde in opdracht van onder andere het Nieuw Ensemble, het Schönberg Ensemble, Slagwerkgroep Den Haag, Orkest de Volharding, het Ives Ensemble, Aleph (Frankrijk), het Koninklijk Concertgebouworkest, het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Nederlands Studenten Kamerorkest. Nas was 'composer-in-residence' bij het Nieuw Ensemble van 2004 tot 2006. Vaak maken theater, video, tekst & choreografie deel uit van haar composities. Zo bewerkte ze in samenwerking met Wouter Snoei in 2005 het toneelstuk Self-Accusation van Peter Handke voor Slagwerkgroep Den Haag tot het stuk I Delayed People's Flights By Walking Slowly In Narrow Hallways, voor vier spelers, vier stoelen, vier versterkte schoolborden en live-elektronica. In 2006 schreef ze Anyone can do it voor zes volledig onvoorbereide spelers die niet noodzakelijkerwijs muzikaal onderlegd hoeven te zijn, geïnspireerd op Fluxus.

Nas was programmeur in De Link, podium voor hedendaagse en alternatieve muziek in Tilburg van 1997-2007.

Als 'Componist des vaderlands' van 2016 tot 2018, een periode waarin zij vooral als ambassadeur van de Nederlandse moderne muziek optrad, ageerde Mayke Nas tegen de ondermaatse beloning van musici.

Mayke Nas kreeg de Matthijs Vermeulen Aanmoedigingsprijs in 2003 voor het stuk (w)here, geschreven voor het ASKO Ensemble in opdracht van November Music. Ze ontving de Anjer Muziekprijs 2005 van het Prins Bernhard Cultuurfonds tijdens het Traces Festival voor haar werk La Chocolatière Brûlée, geschreven voor het Nieuw Ensemble. Voor "Down the Rabbit-Hole", geschreven voor het Koninklijk Concertgebouworkest, is haar door de Gemeente Den Haag de Kees van Baarenprijs 2015 toegekend.


Eigen website

Muziekgeschiedenis: eigentijdse klasieke muziek na 1975

naar boven

Mayke Nas (2) / Interview

Toen Mayke Nas in juni 2003 afstudeerde aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag werd ze een maand later geïnterviewd door Thea Derks. De volledige tekst staat op de website van eerstgenoemde onder het kopje '10 redenen om te componeren'. De link staat hier geheel onder. Op deze plaats enkele fragmenten uit het artikel.

'Haar muziek beweegt zich op de rand van klank en ruis, maar beukt er bij wijlen ook genadeloos op los; vaak valt er wat te lachen. Mayke Nas houdt niet van bloedige ernst, maar van speelvreugde en relativering. Ze verkent de grenzen van muziek met een tomeloze energie en verbeeldingskracht, die ook haar persoon kenmerken.'

'Als ik structuren opzet kies ik bijvoorbeeld herhalingen van 7, 9, of 11 keer, nooit 6, 8, of 10. Dat vind ik afschuwelijke getallen. Geen idee waarom, dat is volkomen irrationeel. Je bent voortdurend bezig met getalsverhoudingen, tijdsverhoudingen. Sommige wiskundige verhoudingen zijn in theorie wonderschoon, maar slaan dood als je ze doortrekt naar muziek. Dus als ik een strenge getalsmatige reeks ontwerp fungeert die slechts als leidraad; ik laat me altijd leiden door mijn oren.'

'Als ik niet creëer - dat hoeft niet per se een compositie te zijn, het kan ook film of tekst betreffen - voel ik me verloren. Soms vraag ik me af of het nuttig is wat ik doe, maar ik ben er tegelijkertijd van overtuigd dat kunst je beter maakt: zij helpt je verwachtingspatronen doorbreken. Dat werkt door op het sociale vlak.'

'Een tijdlang vroeg ik me af of ik wel componist wilde worden. Het is zó zwaar! Het gaat gepaard met ontzettende onzekerheid en stress, en bovendien is er al zoveel muziek. Toen vertelde een vriend dat hij ooit vanuit diezelfde twijfels overwoog vrachtwagenchauffeur te worden. De directrice van het conservatorium zei: 'Dan neem je dus de plaats in van iemand die niets anders kan.' Als ik weer eens totaal vastzit, denk ik aan dat verhaal: je hebt een verplichting aan je talent.'

naar boven

Mayke Nas (3) / Componist des Vaderlands

Componist des Vaderlands van 2016 t/m 2018

Mayke Nas was van 2016 t/m 2018 Componist des Vaderlands. Bij haar installatie zei Mayke Nas: “Componeren betekent enerzijds zwoegen, experimenteren, fouten maken en opnieuw beginnen. Aan de andere kant is het plezier maken. Muziek is spel. Met klanken, noten, instrumenten, publiek en akoestiek. Ik kan wild opspringen als ik hoor hoe een componist weer nieuwe geluiden in nieuwe vormen heeft weten te gieten. Elk stuk dat ik schrijf ga ik aan als een nieuw avontuur en zo benader ik ook mijn invulling van Componist des Vaderlands.”

Haar mateloze nieuwsgierigheid brengt ze ook voor haar collega’s op. Twee jaar lang was ze gedreven om te tonen hoe rijk de nieuwe muziek in Nederland is. Op de website van Componist des Vaderlands signaleerde ze waar en wanneer in het land nieuwe Nederlandse noten klonken. Ze opende festivals en verscheen op radio en televisie. En ze ging uitgebreid in gesprek met componisten, musici, concertbezoekers, subsidie- verstrekkers en programmeurs.

Haar ambassadeursrol was nodig. Ondanks de vele concerten met nieuwe muziek, komen componisten en musici vaak moeilijk rond. De lopende discussie over de waarde van kunst en de beloning van kunstenaars kreeg extra aandacht. En die discussie heeft iets opgeleverd. Een betere honorering van kunstenaars is nu een speerpunt in het cultuurbeleid.

naar boven

Pop Song 1

Dit stuk is als onmiddelijke inspiratie omstreeks 2005 ontstaan terwijl ik achter het stuur van de auto zat in de buurt in Urk, met mijn moeder naast mij op de bijrijdersstoel. Al die uren tijdens de heen- en terugreis heb ik mij ingespannen het thema innerlijk te herhalen, omdat ik vreesde het anders te vergeten. Thuis aangekomen heb ik het op de piano uitgewerkt en in de computer gezet. Toen ik het stuk aan mijn jongste dochter liet horen gaf zij als reactie dat ze nog iets miste. Hierdoor werd ik aangespoord een tussenstuk in te voegen, uitgaande van hetzelfde thematische materiaal.

Luistervoorbeeld Pop Song 1

Klik hier voor meer info over dit werk

naar boven