menu

Nieuwsbrief Muzikale Verhalen (32) 

Maart 2022  

Welkom

De vorige nieuwsbrief deed een abonnee in de pen klimmen. Hij schreef onder meer: "In december kwam ik 'toevallig' de componist Max Richter tegen. Het kwam doordat ik met studenten bezig was op het gebied van muziek, tijd en ruimte. Daar ontdekte ik zijn stuk 'Sleep', een stuk dat net zo lang duurt als de gemiddelde dagelijkse slaap van een mens, ca. 8,5 uur. (...) Wie weet iets voor een nieuwsbrief in de toekomst?" Deze abonnee wordt op zijn wenken bediend. Dat vind ik juist het spannende. Als deze nieuwsbrief ook een wisselwerking kan zijn.

Ook is er een bijdrage van Marc van Delft. Hij heeft recent een soort verfilming gemaakt van zijn compositie Gloria uit Missa Solemnis, Opus 15, die in november 1993 in de Grote Kerk in Den Haag werd uitgevoerd.

En niet te vergeten de rubriek 'Gids voor orkestmuziek'. Dit keer een Balletsuite van Jean-Phillippe Rameau (1683-1764).

Ik wens u veel lees- en luisterplezier!

Imke Jelle van Dam


Inhoudsoverzicht


Info bekostiging maandelijkse nieuwsbrief

Mocht u iemand kennen die mogelijk ook interesse heeft in deze nieuwsbrief, dan wordt het op prijs gesteld als u deze met begeleidend schrijven doorstuurt. Men kan zich dan zelf kosteloos abonneren (info).


Concertagenda

Antrovista actualiseert (bijna) dagelijks de concertagenda.

Overzicht concerten en muziekcursussen

naar boven

Max Richter (1966)

Max Richter is een in Duitsland geboren Britse componist en pianist. Hij werkt binnen het postminimalisme en in de ontmoeting tussen eigentijdse klassieke en alternatieve populaire muziekstijlen. Richter is klassiek geschoold, studeerde in Edinburgh en in Londen en bij Luciano Berio in Italië. Hij componeerde muziek voor toneel, opera, ballet en film. Richter kenmerkt zich door een compositorische stijl die ambient samples (sfeermuziek van voornamelijk synthesizers) combineert met kamermuziekinstrumenten. Een kenmerkende compositie is Sleep, een slaapliedje dat acht uur duurt, waarvoor een speciale website is opgezet.


naar boven

Filmcomponist Max Richter en zijn gevoelsmuziek

Een van de meest gestreamde filmcomponisten van dit moment
28 OKTOBER 2021, MARK VAN DE VOORT

Van neoklassiek fijnslijper tot gevierd schepper van Hollywoodsoundtracks: Max Richter weet een groot publiek te bereiken met zijn gevoelsmuziek. Dit jaar stond de componist zelf in de schijnwerpers tijdens de World Soundtrack Awards in Gent.

In het meerstromenland van de streamingdiensten delen niet alleen popacts als Ed Sheeran, Justin Bieber of Drake de lakens uit. Ook componisten van eigentijdse muziek boeren tegenwoordig heel aardig op Spotify of Deezer. Een van de meest gestreamde componisten van dit moment is Max Richter. Tracks van zijn succesalbums The Blue Notebooks (2004) en Sleep (2015) zijn miljoenen keren beluisterd. Neoklassiek zou je de filmische muziek van deze 55-jarige Duits-Britse componist kunnen noemen. Een sleets etiketje voor veelal moderne instrumentale muziek die gewiekst balanceert op het snijvlak van kalm klassiek, hypnotische minimal en verkwikkende elektropop.

Het label neoklassiek wordt tegenwoordig te pas en te onpas op allerlei zoetgevooisde, licht verteerbare pianowerken en orkestcomposities geplakt. Kwaliteit moet je vervolgens met een loepje zoeken.

Max Richter valt daarbij in positieve zin op door een meer persoonlijke, sociaal betrokken wijze van componeren. Met zijn composities wil Richter een verhaal vertellen en de luisteraar betrekken bij een idee of een actuele situatie. Voor het Nederlands Dans Theater schreef hij bijvoorbeeld Exiles (2016), een contemplatief orkestwerk waarin de aanhoudende vluchtelingcrisis centraal staat. (...)


naar boven

Gloria opus 15, een film van Marc van Delft

Marc van Delft schrijft: "Ik heb een nieuwe film gemaakt op het Gloria, het 2e deel uit mijn Missa Solemnis opus 15, gecomponeerd in de jaren '80, en uitgevoerd toentertijd in de Grote Kerk te Den Haag door o.a. het Residentiekoor in 1993. (...) Ik heb er nu een film van gemaakt met mooie treffende religieuze beelden van kerken, kathedralen, religieuze schilderijen van zowel katholieke als antroposofische stijl etc. (...)"

Voorts geeft hij de volgende toelichting: "Het stuk staat overigens in A groot, en de A is de Zonne-toon, het is dus een stralend en zonnig stuk, een typisch A-groot stuk. Het lyrische middendeel, als je plaatjes van Maria en het kindje Jezus en het B gebaar in het blauw ziet verschijnen, draait om de Maan-toon B. B groot is d Maagd-toonsoort. In de plaatjes heb ik ook nog enige beelden van fraaie Russisch orthodoxe kerken uit Kiew verwerkt. De opname heb ik trouwens bewerkt zodat het stralende A groot slotakkoord nu 2x zo lang duurt als bij de uitvoering.

Gloria opus 15, een film van Marc van Delft

naar boven

Gids voor orkestmuziek (5): Rameau

Balletsuite van Jean-Philippe Rameau (1683-1764)

Menuet uit 'Platée - Musette uit 'Les Fêtes d'Hébé' - Tambourin en rondeau uit 'Les Fêtes d'Hébé'

Menuet uit 'Platée

Musette en Tambourin en rondeau uit 'Les Fêtes d'Hébé'

De betekenis van Rameau voor de ontwikkelingsgang van de muziek is drieërlei. Als theoreticus is hij de grondlegger van de harmonieleer, als organist en klavecinist een der grootste figuren van zijn tijd, als schepper van werken voor clavecin (klavecimbel) en een groot aantal opera's en balletten de belangrijkste componist van de 18e eeuw in Frankrijk. Zij 'pièces de clavenin' prijken in al hun sierlijkheid nog steeds op de programma's en zijn opera's worden opnieuw ten tonele gebracht. Felix Motll, destijds vermaard dirigent, arrangeerde vijf balletsuites van dansen van Lully, Grétry, Gluck en Ramea en ontrukte kostelijke muziek aan de vergetelheid.

De menuet is een oud-Franse dans in driekwartsmaat, dé dans van de 18e eeuw, hoofs en elegant van vorm. Zij ontleent haar naam aan de 'pas menu' (kleine, sierlijke passen). De musette is een rustige pastorale dans in driedelige maat en komt vaak voor als middendeel van gavotte of menuet. De liggende bassen bootsen de karakteristiek na van de musette (doedelzak). De tambourin, in vlugge tweedelige maat is, evenals de musette, afgeluisterd van een brombas of een lage trom in combinatie met flagolet (hoge fluit); een soort berendans dus. 'En rondeau' betekent rondedans; een bepaald gedeelte van de dans keert telkens als refrein terug.

naar boven

Afscheid van Atlantis voor cello en piano

Afscheid van Atlantis is een jeugdwerk uit mijn twintiger jaren. Het is ontstaan tijdens een improvisatie op de piano waarbij ik de melodie zong (gelukkig op een bandrecorder opgenomen!). Aan de compositie is geen noot veranderd. Alleen de herhaling waarbij de cello zich bij de piano voegt is nieuw.

naar boven