menu

Componisten geboren tussen 800 en 1299 

Franco of Cologne (van Keulen) (~ 1215 – ~ 1285)  

Franco van Keulen, actief in het midden van de dertiende eeuw, was een van de invloedrijkste muziekdenkers van de late middeleeuwen. Hij was vermoedelijk geestelijke en muziektheoreticus, mogelijk verbonden aan de dom van Keulen, hoewel over zijn levensloop weinig met zekerheid bekend is. Zijn blijvende betekenis ligt in zijn baanbrekende theoretische werk Ars cantus mensurabilis (“De kunst van het meetbare zingen”), geschreven rond 1260. In dit traktaat formuleerde Franco een revolutionair systeem waarin ritmische waarden rechtstreeks aan afzonderlijke noten werden gekoppeld. Dit stond in contrast met de eerdere modale notatie, die afhankelijk was van context en vaste patronen. Dankzij Franco’s heldere principes konden componisten ritme veel preciezer en onafhankelijker noteren, wat een enorme impuls gaf aan de ontwikkeling van de meerstemmige muziek van de Notre-Dame-traditie en de opbloeiende Ars Antiqua.

Hoewel Franco zelf geen componist van grote overgeleverde werken lijkt te zijn geweest, is zijn theoretische invloed bijna niet te overschatten. Zijn ideeën vormden de fundering waarop latere meesters ritmische complexiteit en polyfone verfijning konden bouwen. Zo groeide hij uit tot een sleutelfiguur in de overgang van mondelinge praktijk naar een steeds verfijndere schriftelijke muziektraditie, die de Europese muziekgeschiedenis blijvend zou veranderen.

Wikipedia (Engels)

Muziekvoorbeeld (“J'ai mis – Je n'en puis – Puerorum” is een anoniem Frans-Latijns motet uit de 13e eeuw. Afkomstig uit de Ars Antiqua, de periode van Franco’s notatietheorieën, geschreven in de stijl die dankzij zijn systeem mogelijk werd.)

naar boven