menu

Componisten geboren tussen 1300 en 1359 

Guillaume de Machault (~1300 – 1377)

Guillaume de Machault (ook Machaut) was een Franse componist, dichter en kanunnik. Vanaf ongeveer 1323 werd hij secretaris van hertog Jan van Luxemburg, die ook koning van Bohemen, Moravië en Silezië was. In 1337 werd hij kanunnik in Reims. Na de dood van Hertog Jan, die bij een veldslag omkwam, trad hij in dienst van het Franse hof. Machault is ongetwijfeld de belangrijkste componist van de Ars nova. Hij experimenteerde met gecompliceerde ritmiek en met ingewikkelde modulaties (musica ficta) in het hexachordenstelsel. Hij droeg daarmee bij aan de veranderingen in het toonsysteem, die zich in de eeuw na hem zouden voltrekken. Verder was hij, voor zover bekend, de eerste die een volledige mis componeerde. Deze Messe de Nostre Dame is echter een geïsoleerd geval; pas bij de Tweede Nederlandse School, zo'n honderd jaar later, zou de traditie van volledige missen op gang komen. Op het gebied van de muziek componeerde hij naast de Messe de Nostre Dame (inclusief het Ite Missa Est), Hoquetus David en 23 Motetten. In zijn muzikale oeuvre, dat zowel conservatieve als progressieve tendensen bevat, zijn de meeste in zijn tijd gangbare stijlen terug te vinden.

Wikipedia

Muziekvoorbeelden

naar boven


Francesco Landini (~1325 – 1397)

Francesco Landini was een Italiaans componist en organist. Als gevolg van de pokken werd hij al op vroege leeftijd blind. Landini was een vermaard organist van de San Lorenzo in Florence. Hij was de beroemdste componist van het Trecento. Daarvan zijn tussen de 150 en 170 composities bewaard gebleven. In eerste instantie werd hij bij het componeren beïnvloed door de Ars Nova, maar toch heeft hij zijn stijl 'Italiaans' gehouden. In de Italiaanse stijlopvatting stond tekstexpressie voorop. Er zijn honderden madrigalen, canzones en balladen overgebleven, die in 1939 door Ellinwood als 'de gezamenlijke werken van Landini' zijn uitgegeven. Hij componeerde praktisch alleen wereldlijke muziek. In Nederland kreeg Landini in de 20e eeuw meer bekendheid door verschillende studies van Hélène Nolthenius.

Wikipedia (Engels)

Muziekvoorbeelden

naar boven


Jacob Senleches (13?? – 1395)

Jacob Senleches (ook bekend als Jacob Senlechos en Jacopinus Selesses) was een Frans-Vlaamse componist en harpist. Hij componeerde in een stijl die bekend staat als de Ars subtilior. In de ballade Fuions de ci betreurt hij de dood van Eleonora van Aragón (1358-1382), bij wie hij waarschijnlijk in dienst is geweest en besluit om zijn fortuin "en Aragon, en France ou en Bretaingne" te zoeken. Nadien werkt hij als harpist in dienst van Pedro de Luna, de latere tegenpaus Benedictus XIII. Er is een document waarin betalingen toegewezen worden aan ene "Jaquemin de Sanleches, juglar de harpe" door het koninklijke huishouden in Navarra gedateerd 21 augustus 1383. De betaling wordt gedaan zodat Jacquemin terug kan keren naar "zijn meester", Pedro de Luna. Ondanks het geringe aantal composities dat bekend is, wordt Jacob Senleches gezien als een van de centrale persoonlijkheden van Ars subtilior. Hij ontwikkelde vele vernieuwingen, zowel ritmisch als op het gebied van notatie. Zijn teksten gaan voornamelijk over hemzelf en zijn carrière.

Wikipedia

Muziekvoorbeelden

naar boven


Solage (~1340 – ~1400)

Solage was een Frans componist. Hij werkte voor hertog Jan van Berry. Er zijn tien stukken van hem in de Chantilly Codex opgenomen. Hij schreef deels in een stijl die aan Machault doet denken, deels ook in de extreme, soms bizarre stijl van de Ars Subtilior van het pauselijk hof te Avignon. Vooral zijn stuk Fumeux fume voor drie lage stemmen is beroemd. Het bevat bijzonder veel ficta (voorlopers van de accidentele verhogingen en verlagingen in de huidige muzieknotatie), waardoor het erg chromatisch, haast atonaal klinkt.

Chantilly Codex: een bundel van middeleeuwse muziek met stukken uit de stijl die bekend staat als de Ars Subtilior. Het wordt bewaard in het museum in het kasteel van Chantilly in Chantilly, Oise. Het merendeel van de composities dateren uit 1350-1400. Er zijn in totaal 112 composities, voornamelijk van Franse componisten en allemaal polyfoon.

Wikipedia (Engels)

Muziekvoorbeelden

naar boven


Trebor (late 14e eeuw)

Trebor was een Franse componist. Zijn werk is een typisch voorbeeld van de Ars subtilior, de complexe muziekstijl uit die tijd. Over het leven en de identiteit van Trebor is niets met zekerheid bekend. Twee van zijn chansons brengen hem in verband met Gaston Fébus van Foix, een derde met het huwelijk in 1389 van Jan van Berry met Johanna II van Auvergne. De naam Trebor is vermoedelijk een anagram, mogelijkerwijs van Robert. Op grond van deze aanname bestaat de hypothese dat hij dezelfde persoon is geweest als Trebol, die in de jaren 1408-09 als zanger aan het hof van Martinus I van Aragón werkte, en/of Jean Robert, die enkele jaren daarvoor aan het hof van Karel III van Navarra diende. Van Trebor zijn zes ballades overgeleverd, die alle in de Chantilly Codex zijn opgenomen.

Wikipedia

Muziekvoorbeelden

naar boven


Antonello da Caserta (????)

Antonello da Caserta (ook Anthonello, Antonellus Marot) was een Italiaanse componist, die werkte in de late 14e en vroege 15e eeuw. Antonello was een monnik en tevens een van de meest gerenommeerde componisten van de generatie na Guillaume de Machaut. Antonello gebruikte zowel teksten in het Frans als in het Italiaans, met inbegrip van Beauté parfaite, een compositie van Machaut. Hij werd sterk beïnvloed door Franse muziekstijlen. Een van zijn ballades citeert Jehan Vaillant, een componist uit Parijs. Hij maakte gebruik van gelijkmatige ritmes in sommige ballades, een toepassing die in latere perioden meer populair werd. Zijn Italiaanse werken tenderen naar meer eenvoud, met name ballate (een Italiaanse liedvorm te vergelijken met de Franse virelai, meestal driestemmig). Zowel zijn Franse en Italiaanse werken hebben de hoofse liefde als onderwerp.

Wikipedia

Muziekvoorbeelden

naar boven


Philippus de Caserta (~1359 – ~1435)

Philippus (ook Filippo de Caserta) werkte aan het pauselijke hof in Avignon in omstreeks 1370, en later vermoedelijk ook aan het hof van Gian Galeazzo Visconti. Philippus de Caserta scheef vijf theoretische muziekverhandelingen en componeerde in de stijl van de Ars subtilior. Zijn reputatie is af te lezen aan bijvoorbeeld het virelai Sus une fontayne van Johannes Ciconia, die daarin delen van zijn ballades leent. Philippus de Caserta componeerde één credo en één rondeau en zeven ballades, waaronder De ma dolour en En remirant, op tekstfragmenten van chansons* van Guillaume de Machaut, Par les bons Gedeons et Samson delivré, omstreeks 1385, lofzang op tegenpaus Clemens VII en En attendant souffrir m'estuet, geschreven voor voor Bernabò Visconti, waarin hij in de bovenstem de Visconti-lijfspreuk aanhaalt: "Souffrir m'estuet", zijn bekendste werk.

*) In de middeleeuwen werd het begrip chanson gebruikt om de liederen mee aan te duiden die de troubadours zongen, vaak als uitdrukking van de hoofse liefde.

Wikipedia (Engels)

Muziekvoorbeelden

naar boven