menu

Aanvullende informatie Hedendaagse muziek 

Duitse componisten  

1. Hindemith - Strijkkwartetten: Hindemith schreef in zijn beginperiode veel kamermuziek, onder andere vier strijkkwartetten.

2. Hindemith - Das Marienleben (1923): De liederencyclus voor sopraan en piano Das Marienleben op gedichten van Rilke, de expressionistische tragische opera Cardillac en de komische opera Nieuws van de dag herzag hij vijfentwintig jaar later in het licht van zijn gewijzigde opvattingen over tonaliteit en zijn bewuste terugkeer naar een middeleeuwse ethosleer.

3. Hindemith - Cardillac (1926): Zie 2.

4. Hindemith - Neues vom Tage (1929): Zie 2.

5. Hindemith - Opera Mathis der Maler (1934-1935): In de jaren dertig verkreeg zijn werk een bijna romantische warmte. Zijn contrapunt werd minder dissonant, en zijn muziek vertoonde een meer systematische tonale structuur. In dit decennium schreef hij de opera Mathis der Maler (De schilder Matthias) en tegelijkertijd de symfonie Mathis der Maler, waarschijnlijk Hindemiths beroemdste werk. In de eerste twee maten van het voorspel tot de zesde scène komen alle tonen van de chromatische schaal minstens eenmaal aan bod, als in een twaalftoonscompositie. Maar dat is het niet, al is de rusteloze, verwrongen melodielijn een fraai voorbeeld van het Duitse expressionisme. Hier en op andere plaatsen in de partituur hanteerde Hindemith een door hemzelf ontwikkelde techniek die hij 'harmonische fluctuatie' noemde. De muziek begint met vrij consonante akkoorden en beweegt dan in de richting van samenklanken met een grotere spanning en dissonantie, die vervolgens ofwel plotseling worden opgelost ofwel geleidelijk worden afgezwakt tot ze weer consonant zijn.

6. Hindemith - Symfonie Mathis der Maler (1934): Zie 5.

7. Hindemith - pianosonates (1936): In dezelfde periode componeerde hij drie pianosonates, een Sonate voor piano quatre-mains, de balletten Nobilissima visione (over Franciscus van Assisi) en The Four Temperaments, en de Symfonie in Es-majeur.

8. Hindemith - Sonate voor piano quatre-mains (1938): Zie 7.

9. Hindemith - Nobilissima visione (1938): Zie 7.

10. Hindemith - The Four Temperaments (1940): Zie 7.

11. Hindemith - Symfonie in Es-majeur (1940): Zie 7.

12. Hindemith - Klaviermusik: Übung in drei Stücken (1925): Hindemith componeerde veel muziek uit didactisch oogpunt. De titel Klaviermusik: Übung in drei Stücken (Pianomuziek: Drie etudes) verwijst naar Bachs Klavierübung.

13. Hindemith - Ludus tonalis (1942): Te vergelijken met Das wohltemperierte Klavier is Hindemiths Ludus tonalis (Tonaal spel) voor piano, dat als ondertitel draagt: 'Studies in contrapunt, tonale ordening en pianospel'. Het bestaat uit twaalf fuga's (elk in een andere toonsoort), met modulerende tussenspelen, een prelude (C-Fis) en een naspel (Fis-C).

14. Hindemith - Vijfde strijkkwartet (1943): Na 1940 schreef Hindemith onder andere het Vijfde en Zesde strijkkwartet, de Symphonische Metamorphosen op thema's van Weber), een 'requiem' op tekst van Walt Whitman (When Lilacs Last in the Dooryard Bloom'd) en andere koorwerken; de herziene versie van de Marienleben-cyclus (1948); en begon aan de opera Die Harmonie der Welt. In 1952 componeerde hij een driedelige symfonie op hetzelfde thema en hervatte hij zijn werk aan de opera, die in 1957 in München zijn première beleefde.

15. Hindemith - Zesde strijkkwartet (1945): Zie 14.

16. Hindemith - Symphonische Metamorphosen op thema's van Weber (1943): Zie 14.

17. Hindemith - 'requiem' op tekst van Walt Whitman (When Lilacs Last in the Dooryard Bloom'd): Zie 14.

18. Hindemith - herziene versie van de Marienleben-cyclus (1948): Zie 14.

19. Hindemith - driedelige symfonie (1952): Zie 14.

20. Hindemith - Die Harmonie der Welt (1957): Zie 14.

21. Hindemith - Octet: Tot zijn laatste werken behoren een Octet voor klarinet, fagot, hoorn, viool, twee altviolen, cello en contrabas; enkele geslaagde madrigalen; een weinig pretentieuze opera The Long Christmas Dinner (naar Thornton Wilder) en een Mis voor a cappella-koor.

22. Hindemith - Madrigalen: Zie 21.

23. Hindemith - The Long Christmas Dinner (1961): Zie 21.

24. Hindemith - Mis voor a cappella-koor: Zie 21.

Hindemiths oeuvre is even divers en vrijwel even omvangrijk als dat van Darius Milhaud. Hij was een vertegenwoordiger van de Duitse kosmopolitische traditie van Schumann, Brahms en Reger. Daarnaast onderging hij invloeden van zowel Debussy als Bach, Händel, Schütz en de zestiende-eeuwse Duitse liedcomponisten.